De Miljoenennota bevat dit jaar zoals verwacht weinig nieuw beleid, dus de LAD hoopt dat een nieuw kabinet haast maakt met beslissingen over grote maatschappelijke uitdagingen, waaronder de houdbaarheid van ons zorgstelsel. “Als we willen dat ons zorgstelsel toegankelijk, goed en betaalbaar blijft, is een concreter plan van aanpak voor de toenemende zorgvraag en arbeidsmarktschaarste essentieel”, aldus LAD-voorzitter Suzanne Booij.

In de Miljoenennota gaat dit jaar veel aandacht uit naar bestaanszekerheid en armoedebeleid. Begrijpelijke en terechte keuzes, vindt de LAD; armoede ligt immers aan de basis van veel gezondheidsproblemen en iedere Nederlander moet immers toegang hebben tot goede zorg. Als wordt gekeken naar de zorguitgaven, dan komen die voor volgend jaar uit op 103,4 miljard euro; ongeveer gelijk aan het bedrag in 2023. Zoals verwacht, bevat de Miljoenennota weinig nieuw beleid gezien de demissionaire status van het huidige kabinet. De grootste ‘verrassing’ is misschien wel dat twee eerder aangekondigde maatregelen binnen de Wet langdurige zorg niet doorgaan: zo is het wetsvoorstel om meerjarige contracten en budgetafspraken vorm te geven, niet op tijd klaar (dit had 125 miljoen euro moeten opleveren). Daarnaast wordt de verplichte norm van twee verzorgenden op acht bewoners in verpleeghuizen niet losgelaten, wat voor een bezuiniging van 100 miljoen euro had moeten zorgen. Volgens de LAD is dat op zich goed nieuws, al had ze liever gezien dat er überhaupt niet op de ouderenzorg zou worden bezuinigd: die staat immers al enorm onder druk.

Voorkomen burn-outs

In de begroting van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid valt op dat het kabinet het beleid gericht op het voorkomen van mentale en burn-outklachten continueert; een voornemen waar de LAD blij mee is. Zo zet het kabinet met het meerjarenprogramma BMS (Brede maatschappelijke samenwerking burn-outklachten) en de aanpak ‘Mentale gezondheid van ons allemaal’ in op preventief beleid. Daarnaast wordt het ontwikkelen van de al eerder aangekondigde Arbovisie 2040 gecontinueerd, waarvan het investeren in arbeidsgerelateerde zorg en de kwaliteit en opleiding van bedrijfsartsen een onderdeel is.

Keuzes onvermijdelijk

Overall gezien bevat de Miljoenennota echter weinig nieuwe beleidsvoornemens. De LAD vestigt haar hoop daarom op een nieuw kabinet. “We gaan, gezien de ‘wisseling van de wacht’ bij veel politieke partijen, spannende tijden tegemoet in aanloop naar de verkiezingen op 22 november”, zegt Booij. “Klimaatverandering, de stikstofdiscussie, de woningmarkt, het asieldossier en bestaanszekerheid spelen ongetwijfeld een belangrijke rol de komende twee maanden. Ik zou politici willen vragen daarnaast oog te hebben voor de zorg. De komende jaren verdubbelt de zorgvraag vanwege de vergrijzing, terwijl de schaarste op de arbeidsmarkt toeneemt – dat is voor veel zorgprofessionals nu al dagelijks voelbaar. Als we willen dat ons zorgstelsel houdbaar blijft, moeten we in mijn optiek keuzes maken, juist om de toegankelijkheid van het zorgstelsel te kunnen blijven waarborgen: welke zorg blijven we leveren (en onvermijdelijk: welke niet?)? Welke zorg kunnen we op een andere manier organiseren en welke rol speelt innovatie daarbij? Wat kunnen mensen zelf doen om gezond te blijven? En hoe zorgen we dat werken in de zorg aantrekkelijk blijft? Wat dat laatste punt betreft is het belangrijk dat het kabinet oog heeft voor het belang van autonomie, goede arbeidsvoorwaarden voor zorgprofessionals en het afschaffen van onnodige regels”, aldus Booij.